Valleilijn
Met de Valleilijn bedoelen we de hoogfrequente busverbinding die tussen Wageningen en Ede tot stand is gebracht én de treindienst Amersfoort-Ede-Wageningen. Een dienst die voorheen als de ‘Kippenlijn’ bekend stond. De trein- en busverbindingen die in dit kader gerealiseerd zijn. Zijn als één totaalproject gepresenteerd in het kader van Hoogwaardig Openbaar Vervoer. De Valleilijn kwam er op initiatief van de provincie Gelderland en zowel treinen, bussen als bushaltes voeren een gelijke en opvallende huisstijl.
Veel aanpassingen op het spoor van de Valleilijn
In de praktijk moeten passagiers die van Amersfoort naar Wageningen reizen overigens uitstappen op station Ede/Wageningen. Daar reizen ze vervolgens verder met de bus. Binnen de Valleilijn wordt het busvervoer verzorgd door Syntus Gelderland. Connexxion is (tot tenminste 2021) verantwoordelijk voor het vervoer per trein. Vooral wat betreft de verbinding per trein zijn er nogal wat aanpassingen doorgevoerd. Zo is met name de beveiliging via AHOB toegenomen en zijn ook een aantal overwegen definitief gesloten. De Vallei lijn leverde ook station Hoevelaken op, dit station werd eind 2012 geopend. Verder werd er bij station Ede/Wageningen een perron verlengd en werd bij station Barneveld Noord een heus transferium aangelegd.
Tonnen aan boetes
Zoals bij zoveel ambitieuze plannen waren er zeker op het spoor nog wel wat aanloopproblemen. Zo reed Connexxion aanvankelijk in NS-treinen, die op leasebasis gebruikt konden worden. Vervolgens zocht Connexxion het in vijf Protos trenstellen, die overigens te laat geleverd werden. Connexxion kreeg ondertussen tonnen aan boetes opgelegd van de provincie Gelderland. D onder meer vanwege het uitvallen van ritten. Connexxion werd bovendien gedwongen om tussen 2011 en 2013 gebruik te maken van een Plan V treinstel. Een treinstel dat in 2013 vervangen werd door een nieuw GTW trenstel. Sinds 2018 rijden er op de Valleilijn twee nieuwe Stadler Flirt 3 treinstellen. Tussendoor deden ook nog eens twee Breng GTW’s dienst op de Vallei lijn.
Draadloos internet in de trein
Hoe dan ook, de treinstellen die rijden zijn voorzien van camera’s. Om zo vandalisme en andere als onplezierig bekend staande situaties voor de reizigers tegen te kunnen gaan. Er is een speciaal team – Service & Veiligheid- in de trein aanwezig. En is er sprake van een onveilig gevoel dan kunnen reizigers via een intercom bij de deur van de trein direct in contact treden met de dienstdoende machinist van de trein. Om dit te kunnen waarborgen is er sprake van draadloos internet in de trein. Eind 2008 werd overigens de pendeldienst die bestond tussen Amersfoort en Barneveld Noord verlengd. De dienst liep vanaf dat moment tot station Barneveld Centrum. Deze uitbreiding financierde de provincie overigens met het boetegeld van Connexxion. In 2015 werd de dienst nog verder verlengd tot Barneveld Zuid om precies te zijn.
Vier en twee treinen per uur
Wie gebruik maakt van de stoptrein van Connexxion volgens de dienstregeling van lijn 31300 die doet de stations Amersfoort centraal Barneveld Centrum, Barneveld Zuid en station Ede/Wageningen aan. Stoptrein 31400 daarentegen gaat van het centraal station in Amersfoort naar Barneveld Centrum en Barneveld Zuid. De Valleilijn biedt tussen Amersfoort en Barneveld Zuid van maandag tot en met zaterdag overdag vier treinen, en dat elk uur. In de avonduren en op zondag rijden er twee treinen per uur. Ook tussen de stations Ede/Wageningen en Barneveld Zuid rijden dan twee treinen per uur.
Met dank aan Slob en Dijsselbloem
De Valleilijn is er gekomen met speciale dank aan een motie van ChristenUnie voorman Arie Slob en zeker ook die van Jeroen Dijsselbloem van de PvdA. Directe aanleiding voor de komst van de Vallei-lijn en de moties van deze twee politieke kopstukken was een brand die in een verkeersleidingspost op station Utrecht uitbrak, ergens in 2010. Deze brand veroorzaakte een enorme chaos op het spoor. Toen bleek namelijk dat het bewuste station op geen enkele wijze te ontwijken was. Door de Valleilijn zou dat wel mogelijk zijn en zou een totale chaos bij een calamiteit voorgoed tot het verleden behoren.
Geen kwartiersdienst
De beloofde kwartiersdienst tussen Barneveld en Ede/Wageningen kwam er overigens niet. De destijds zittende minister vond de kosten te hoog afgezet tegen het aantal mensen dat er gebruik van maakte. Bovendien waren er nogal wat praktische bezwaren opgeworpen tegen het verdubbelen van de sporen. Uiteindelijk lag het lot van de kwartiersdienst in handen van de provincie. Die volgde het advies van de minister waardoor er een streep door deze dienst gezet werd.
Per dag stappen zesduizend mensen in
Wat betreft de busverbindingen binnen de Valleilijn valt op dat op een aantal delen op busstroken gereden wordt en dat alle bushaltes langs het traject aan de toets der kritiek die gesteld wordt aan HOV-haltes voldoen. Bij station Ede/Wageningen werd een nieuwe bushalte gerealiseerd. Nu hoeft de bus niet langer via de tunnel onder het spoor door en hoeft er dus niet meer omgereden te worden. De buslijn heette vanaf het prille begin lijn 88 en wordt sinds 2010 verzorgd door Syntus Gelderland. Aanvankelijk deed het dat met bussen van het merk MAN die op aardgas reden.
In 2011 stapte Syntus over op zeven Mercedes Benz Citaro bussen. Die eveneens op aardgas reden. In 2015 werd lijn 88 opgesplitst en ontstond lijn 84 en sinds 2017 rijdt Syntus met acht bussen die in de spits elke 7,5 minuut rijden. In 2017 werd becijferd dat per dag zo’n zesduizend mensen instapten. Vorig jaar kwam spitslijn 184, een lijn die elk kwartier direct van station Ede/Wageningen naar de universiteit in Wageningen rijdt.