Tijdens een weekendtrip naar bijvoorbeeld Parijs of een werkreis door Zuid-Europa ben je al snel afhankelijk van gratis Wi-Fi-netwerken en online diensten die je niet altijd kent. Dat is handig, maar het brengt ook risico’s met zich mee. Hackers, nepnetwerken en frauduleuze sites liggen op de loer om persoonlijke gegevens te stelen. Lees hoe je tijdens het reizen veilig online blijft – van de risico’s van publieke Wi-Fi tot het herkennen van ongeautoriseerde websites.
De risico’s van openbare Wi-Fi
Waarom gratis netwerken gevaarlijk kunnen zijn
Openbare Wi-Fi in luchthavens, hotels of koffiebars is vaak onbeveiligd. Dat betekent dat gegevens die je verstuurt – denk aan inlognamen, wachtwoorden en zelfs je account bij de beste Nederlandse bitcoin casino’s of andere casino’s die crypto-stortingen accepteren – eenvoudig onderschept kunnen worden.
Hackers gebruiken technieken zoals “man-in-the-middle”-aanvallen of creëren een nepnetwerk met een vertrouwde naam zoals, “Airport_Free_WiFi” om reizigers te misleiden. Zonder dat je het doorhebt, kan jouw verbinding worden afgeluisterd.
Voorbeelden uit de praktijk
Onderzoek laat zien dat een groot deel van de reizigers weleens te maken krijgt met datalekken via openbare netwerken. Ook waarschuwt de Amerikaanse TSA voor zogenaamde “juice-jacking”: wanneer je je telefoon oplaadt via een openbare usb-poort kan kwaadwillende software geïnstalleerd worden. Zulke incidenten maken duidelijk dat online veiligheid onderweg geen overbodige luxe is.
7 praktische tips voor veilig internet op reis
- Gebruik een VPN
Een van de effectiefste manieren om je te beschermen is het gebruik van een VPN (Virtual Private Network). Dit versleutelt je internetverkeer, waardoor gegevens voor buitenstaanders onleesbaar worden. Bovendien helpt een VPN je om geografische blokkades te omzeilen, bijvoorbeeld als je onderweg toegang wilt tot streamingdiensten.
- Kies altijd voor HTTPS
Let er bij websites op dat de url begint met https:// en een slotje toont. Dat betekent dat het verkeer tussen jouw browser en de site versleuteld is. Toch blijft opletten belangrijk: ook nepwebsites kunnen een slotje tonen. Controleer daarom altijd goed of de domeinnaam klopt.
- Vermijd gevoelige handelingen op openbare netwerken
Gebruik openbare Wi-Fi liever niet voor online bankieren, het doen van aankopen of het versturen van vertrouwelijke mails. Schakel in plaats daarvan over op je mobiele data of zet je eigen hotspot aan. Dat is veiliger én vaak sneller.
- Schakel automatische verbindingen en bestandsdeling uit
Veel apparaten maken automatisch verbinding met eerder gebruikte netwerken. Zet deze functie uit, zodat je niet per ongeluk inlogt op een nepnetwerk. Ook bestandsdeling via bijvoorbeeld AirDrop of Bluetooth kun je onderweg beter uitschakelen. Zo verklein je de kans dat anderen toegang krijgen tot je bestanden.
- Zorg voor sterke wachtwoorden en tweestapsverificatie
Gebruik unieke, sterke wachtwoorden en sla ze veilig op in een wachtwoordmanager. Activeer waar mogelijk tweestapsverificatie (2FA): naast je wachtwoord is er dan nog een tweede factor nodig, zoals een sms-code of authenticator-app. Dit maakt het voor hackers een stuk lastiger om toegang te krijgen, zelfs als je gegevens worden onderschept.
- Let op verdachte links en QR-codes
Op reis krijg je vaak informatie via e-mails, sms’jes of QR-codes in restaurants en stations. Klik alleen op links waarvan je de afzender vertrouwt en scan QR-codes uitsluitend op betrouwbare plekken. Kwaadwillenden kunnen via een simpele scan proberen toegang te krijgen tot je apparaat of persoonlijke gegevens.
- Wees voorzichtig met openbare computers
In hotels of internetcafés vind je soms publieke computers. Gebruik deze liever niet voor internetbankieren of andere gevoelige handelingen. Moet je ze toch gebruiken, log dan altijd uit, sla geen wachtwoorden op en wis de browsergeschiedenis. Zo laat je zo min mogelijk sporen achter.
Ongeautoriseerde websites herkennen
Wat zijn ongeautoriseerde sites?
Tijdens het reizen kun je via zoekmachines of links terechtkomen op websites die niet officieel of legaal zijn. Denk aan nepboekingssites, malafide webshops of streamingpagina’s die zich voordoen als legitieme aanbieders. Deze sites vragen vaak om persoonsgegevens of betalingsgegevens, met alle risico’s van dien.
Signalen van een onbetrouwbare site
- De url wijkt subtiel af van de officiële domeinnaam, bijvoorbeeld door een extra streepje, een spelfout of een afwijkende extensie (.net in plaats van .nl).
- Er ontbreken contactgegevens of een fysiek adres, waardoor het onduidelijk blijft met wie je precies zaken doet.
- De website bevat opvallend veel taalfouten, onduidelijke zinnen of een onprofessioneel design, vaak een teken dat er weinig aandacht aan is besteed.
- Betalen kan alleen via ongebruikelijke methoden, zoals cryptovaluta of een vage buitenlandse overschrijving, zonder veilige opties als iDEAL of creditcard.
- Vaak zie je ook dat de prijzen te mooi lijken om waar te zijn of dat er agressieve pop-ups verschijnen die je onder druk zetten om snel af te rekenen.
Controleer bij twijfel altijd de reputatie van een website via onafhankelijke bronnen, zoals de Consumentenbond, of door recensies van andere gebruikers te bekijken. Je kunt daarnaast een ScamCheck uitvoeren: een online controletool die meteen aangeeft of een website verdacht of onbetrouwbaar is. Een paar minuten extra controle kan veel problemen voorkomen.
Extra aandachtspunten voor digitale veiligheid onderweg
- Updates: Zorg dat je laptop, smartphone en beveiligingssoftware up-to-date zijn. Updates bevatten vaak patches die je beschermen tegen recente kwetsbaarheden.
- Back-ups: Maak regelmatig een back-up van je bestanden. Mocht je apparaat toch besmet raken of verloren gaan, dan ben je geen data kwijt.
- Offline alternatieven: Download vooraf kaarten, reserveringsbewijzen of reisapps zodat je minder afhankelijk bent van onbekende netwerken onderweg.
Zo blijf je digitaal veilig tijdens je reis
Reizen en online gemak gaan hand in hand, maar veiligheid mag je daarbij niet uit het oog verliezen. Openbare Wi-Fi is handig, maar brengt risico’s mee: van datalekken tot hacks. Gebruik daarom een VPN, kies alleen voor HTTPS, en vermijd gevoelige transacties op publieke netwerken. Schakel automatische verbindingen uit, werk met sterke wachtwoorden en tweestapsverificatie, en wees alert op verdachte links of QR-codes.
Ongeautoriseerde websites vormen een ander gevaar. Controleer altijd de url, de betaalmethoden en de betrouwbaarheid van de aanbieder voordat je persoonlijke gegevens invoert. Met deze voorzorgsmaatregelen blijf je onderweg niet alleen fysiek, maar ook digitaal veilig.
